حضرت علی (ع) می فرماید سخن خدا و پیامبر و مرا قبل از مرگ بشنوید و اطاعت کنید

حضرت می‏فرمایند: ای مردم اگر شما با چشم خود می‏دیدید آنچه را که مردگان می‏بینند حتما ناله و زاری می‏کردید و می‏ترسیدید.و سخن خدا و پیامبر و مرا می‏شنیدید و اطاعت می‏کردید.

اما آنچه را که مردگان با چشم می‏بینند از نظر شما پنهان است بین شما و آنچه مردگان می‏بینند پرده‏ای است که مانع دید شماست.

البته چنین نیست که همیشه این پرده و مانع وجود داشته باشد و به زودی این پرده برداشته می‏شود.

شما هم می‏روید و جای آنها را می‏بینید و افسوس می‏خورید که چرا کار نیک انجام ندادید.

ممکن است کسی بپرسد اکنون که چنین نیست و آنچه را که آنها می‏بینند، ما نمی‏بینیم حضرت امیر (ع) جواب این شخص را هم داده‏اند.

می‏فرمایند: در همین دنیا اگر چشم خود را باز کنید شما را بینا کرده‏اند و اگر گوش کنید شما را شنوا ساخته‏اند.

اگر هدایت پذیر بودید شما را هدایت کرده‏اند.می‏فرماید به شما حقیقت را می‏گویم.

سخن من از روی حق است که عبرتها آشکارا پیش شما آمد. طوری نبود که بگویید ما نفهمیدیم یعنی بهانه‏ای نداشتید و همه چیز دنیا عبرت بود.



کسانی که کار نیک می‏کنند بالاخره عاقبت نیک آن را می‏بینند البته ممکن است گاهی تاخیر بیفتد ولی بالاخره نیکبختی دنبال صاحبش می‏رود.

و همچنین عاقبت شر و شقاوت و بدبختی به دنبال ستمکار و گهنکار می‏رود. و همچنین عاقبت شر و شقاوت و بدبختی به دنبال ستمکار و گنهکار می‏دود .

از کارهای ناپسند منع شدید و شما را از آنها باز داشتند بنابراین راه و بیراهه، هر دو روشن و واضح بود و شما خودتان با پای خودتان یکی را انتخاب کردید.

بر مرگ خود سبقت بگیرید، پیش از آنکه مرگ شما را غافلگیر کند

ای بندگان خدا از (معصیت و نافرمانی) خدا بترسید و به وسیله‏ی کارهایتان (کارهای نیکتان) بر مرگ خود سبقت بگیرید.

پیش از آن که مرگ شما را غافلگیر کند، شما او را غافلگیر کنید. پیش دستی کنید. اگر مرگ برسد و شما کاری نکرده باشید او شما را غافلگیر کرده است اما حضرت می‏فرماید اگر قبل از مرگ زاد و توشه تهیه کرده باشید شما مرگ را غافلگیر کرده‏اید.

عمر فانی است هر طور آن را مصرف کنید تمام می‏شود اما بهشت پایان ندارد و ابدی است.

آماده باشید که می‏خواهند به سرعت شما را به سوی آخرت ببرند. آماده مردن باشید که همانا مرگ بر سر شما سایه افکنده است.

مانند کسانی باشید که (خوابیده‏اند ولی) با یک صدا آهسته آگاه (و بیدار) می‏شوند. الان پای منبر من نشسته‏اید و غافل هستید اما من که دارم برای شما خطبه می‏خوانم به گونه‏ای باشید که اگر کسی به شما بزنند بیدار شوید.

غفلت شما از آخرت مانند آدم چرت زده باشد نه مانند کسی که زیاد خورده و به خواب سنگین فرورفته است. اینان دانستند که دنیا خانه‏ی (ماندن) ایشان نیست لذا آن را با خانه‏ی آخرت معاوضه کردند.

به دنیا اعتنا نکردند و متوجه آخرت شدند. خداوند شما را بیهوده نیافریده و سر به خود رها نکرده است به شما عقل داده، برایتان پیامبران را فرستاده، قرآن را نازل کرده زیرا سعادت و نیکبختی شما را می‏خواسته است.

بین شما و بهشت یا دوزخ فاصله‏ای وجود دارد. کدام فاصله؟ مرگ. همین که مرگ فرابرسد یکی از دو عاقبت نیک یا بد، بهشت یا جهنم،سعادت یا شقاوت شما را در آغوش خواهد گرفت.

پایان (عمری) که لحظه و ساعت، او را کم می‏کند سزاوار است اگر بگوییم مدتش کم است. امیرالمومنین می‏فرماید گذشت عمر مانند سفر است، سفر بدون اختیار است.

لحظه‏ی پایان عمر در اختیار انسان نیست حتی انسان نمی‏داند چه وقت می‏میرد. اگر سرنوشتش چنین است که باید هشتاد سال عمر کند و به طور متوسط، دقیقه‏ای هیجده بار نفس بکشد.

تعداد هر تنفس‏های این شخص ثابت است ویک بار هم کم و زیاد نمی‏شود. بنابراین هر نفسی که می‏کشد بدون تعارف یک هیجدهم دقیقه به مرگ نزدیک شده است.

لذا امیرالمومنین می‏فرماید اگر بگوییم چنین عمر ی کوتاه است بیجا نگفته‏ایم. سزاوار است به این عمر، کوتاه بگوییم

.
آن چیزی که غایب است و او را شبانروز به سوی شما می‏رانند (که مرگ است) سزاوار است بگوییم زود بر می‏گردد. الان مرگ از نظر شما غایب است ولی او را از پشت سر یکسره و مرتب می‏رانند دائما و بودن وقفه در طول شبانه روز حرکت می‏دهند تا شما را ملاقات کند.کسی که نیکبختی یا بدبختی را می‏آورد باید بهترین توشه را برایش برد (تا نیکبختی را به ما هدیه کند).

چه جام شراب شفافی! انسان حیران می‏ماند که کدام جام است و کدام شراب! گویی شراب هست و جامی نیست! و گویی جام هست و شرابی نیست!

اینها همه نمایش قدرت شیطان است.

ببینید علی (ع)چه زیبا و دقیق سخن می‏گوید. می‏فرماید شیطان گناه را زینت می‏کند. نمی‏فرماید گناه زیبا است

می‏فرماید: شیطان گناه را تزیین می‏کند لذا برای انسان مومن گناه زشت است چون در دلش شیطان را راه نمیدهد تا او گناه را تزیین کند.

قرآن هم می‏فرماید: زندگی دنیا برای کافران آرایش شده است، آراسته شده استدوست داشتن (بیش از اندازه‏ی) زنان برای مردان تزیین شده است .

اگر انسان نافرمان و گهنکارتوبه نکند شیطان کردار زشتش را در نظر او زیبا جلوه می‏دهد .

هیچ غرضی موجب کوتاهی اطاعت او نگردد و چنین فکر کند که باید اطاعت و فرمانبرداری از (دستورات) خداوند را به بالاترین مرتبه‏اش برساند. و از کسانی باشد که پس از مرگ، نه پشیمان شود و نه غصه و اندوهی داشته باشد.

منبع:خطبه‏ی شصت و دوم نهج‏البلاغه که درباره‏ی موعظه مفصل از خطبه‏ی چهل و پنجم امیرالمومنین علی(ع).